|
||||||
|
W jakich językach napisano Biblię
Biblia była pisana w języku hebrajskim (prawie cały Stary Testament) i greckim (cały Nowy Testament oraz Księga Syracha), a niektóre jej fragmenty (m.in. Ezd 4,7-6,18 i Dn 2,4-7,28) - w aramejskim. Były to języki, jakimi mówili na co dzień natchnieni przez Boga Autorzy Biblii. Ludzie ci używali do przekazywania otrzymanego Objawienia pojęć, przy pomocy których postrzegali świat, w którym żyli. Dlatego dzisiaj musimy tłumaczyć ich język na język współczesny nie tylko w znaczeniu technicznego przekładu, ale też objaśniając znaczenie wielu słów i pojęć. Obecnie dysponujemy bardzo wiernymi kopiami tego, co napisali autorzy Biblii. Zniekształcenia tekstu, jakie powstały na przestrzeni 2000 (lub więcej) lat są minimalne i nie mają znaczenia dla rozumienia treści i jakości przekładów. Podczas rekonstrukcji tekstów pokonano kilka trudności, takich jak brak oznaczeń samogłosek w języku hebrajskim i używanie majuskuły bez odstępów w języku greckim. W rekonstrukcjach pomagały m.in. tłumaczenia Biblii, pojawiające się już w starożytności: ukazywały ówczesny sposób odczytywania tekstu. Do rekonstrukcji tekstu biblijnego używano wielu różnych manuskryptów, a ich naukowe opracowania publikowano jako wydania krytyczne.
Wydania krytyczne Współcześnie korzystamy z tekstów opracowanych przez specjalistów, co pozwala na zmnierjszenie trudności związanych z czytaniem tekstu pisanego wyłącznie majuskułą lub tekstu bez samogłosek. Dodatkowo - w takie teksty wpisana jest numeracja rozdziałów i wersetów, opracowana ostatecznie w XVI wieku m.in. dla ułatwienia przeszukiwania i cytowania Biblii (autorem systemu numeracji wersetów był paryski drukarz Robert Estienne, zwany Stephanusem). Większość współczesnych edycji Pisma Świętego używa jednego z sześciu najczęstszych wariantów tej numeracji - różnią się one kilkoma szczegółami (przy okazji - warto wiedzieć, że pierwszą polską Biblią korzystającą z numeracji wersetów była wydana w 1573 roku Biblia Brzeska). Opracowane przez specjalistów teksty są publikowane jako wydania krytyczne. Naszym zdaniem najbardziej godne polecenia wydania krytyczne to Biblia Hebraica Stuttgartensia (tekst hebrajski) i Grecki Nowy Testament w opracowaniu Nestle'a i Alanda (wersja 27 - oznacza się to NA27). Na nich opiera się większość współczesnych przekładów biblijnych. Obie te publikacje (a także grecka Septuaginta, zawierająca teksty greckie Starego Testamentu, w tym także księgi deuterokanoniczne) są dostępne w sieci (zobacz: Linkownia). Kilka słów o polecanych przez nas wydaniach krytycznych - oraz ogólnie o możliwościach uczenia się greki i hebrajskiego - znajdziesz na osobnej podstronie Nauka języków Biblii (jest tam m.in. kilka linków do kursów online tych języków oraz do dostepnych publicznie i legalnie plików mp3 z Biblią czytanym w języku greckim i hebrajskim). Jedno z najbardziej wyczerpujących omówień wydań krytycznych, jakie można znaleĽć w Sieci, znajdziesz na stronie Encyklopedia Krytyki Teksualnej pod hasłem "Critical Editions" (Encyklopedia jest w języku angielskim).
|
|||||
|