• O czytaniu Pisma Świętego
  • Czy warto czytać tak trudną księgę?
  • Zachęta do czytania Biblii
  • Lectio divina szkołą słuchania
  • Jak interpretować Biblię?
  • Ojcze Nasz: egzegeza retoryczna
• Tekst współczesnej Biblii
  • Czy to na pewno ta sama Biblia?...
  • Autorzy Biblii i czas jej powstania
  • W jakich językach napisano Biblię?
• Powstawanie Biblii
  • Wpływ środowiska na postrzeganie Boga
  • Początki pisma
  • Archeologia a Biblia
  • Geografia Palestyny
  • Życie rodzinne i społeczne w NT
  • Sytuacja polityczna NT
  • Religie okresu NT
  • Judaizm w okresie NT
  • Historia biblijna
  • Zwoje z Qumran
    • Zwoje z Qumran
    • Odkrycie
    • Dokument Damasceński
    • Odkrycia ciąg dalszy
    • Zwój Świątynny
    • Zwój Miedziany
    • Klasztor
    • Kim byli mieszkańcy Qumran
    • Qumran a chrześcijaństwo
    • Zwoje a Nowy Testament
    • Co się stalo z sektą
    • Intrygi i skandale..
    • Teorie spiskowe prawdziwe?
    • Przybytek Księgi
  • Biblijne manuskrypty
• Księgi Pisma Świętego
  • Biblia hebrajska
  • Księgi Pisma Świętego
  • Księgi deuterokanoniczne
  • Rozwój kanonu biblijnego
  • Porównanie kanonów Pisma Świętego
  • Stary Testament
    • Księgi historyczne
      • Wstęp do Ksiąg historycznych
      • Świątynia jerozolimska
      • Imiona Boga w Starym Testamencie
      • Pięcioksiąg: cztery tematy
      • Księga Rodzaju
      • Księga Kapłańska
    • Księgi dydaktyczne
      • Wstęp do Ksiąg dydaktycznych
      • Księga Koheleta
      • Pieśń nad Pieśniami
    • Księgi profetyczne
      • Wstęp do Ksiąg profetycznych
      • Czas powstania ksiąg prorockich
      • Zwiastowanie prorockie w ST
      • Istota powołania prorockiego w ST
      • Interpretacja starotestamentowych proroctw
      • Księga Izajasza
  • Nowy Testament
    • Ewangelie i Dzieje Apostolskie
      • Ewangelie: Dobra Nowina
      • Dzieje Apostolskie
      • Kerygmat
    • Listy Apostolskie
      • Listy Apostolskie
      • Apostołowie
      • Kościół Apostolski
      • Piotr Apostoł
      • Paweł Apostoł
    • Apokalipsa



• Czytelnia
  • Biblia w Internecie
  • Słownik biblijny
  • Lektury dodatkowe
  • Piśmiennictwo

• Przekłady Biblii
  • Jaki powinien być przekład biblijny
  • Przekłady katolickie i przekłady protestanckie
  • Starożytne przekłady Biblii
    • Krótki opis najstarszych przekładów Biblii
    • Septuaginta
    • Pytania o Septuagintę...
    • Peszitta
    • Wulgata
  • Przekłady polskie
    • Polskie przekłady biblijne
    • Historia przekładu ks. Jakuba Wujka
    • Biblia Wujka w języku i kulturze polskiej
    • Projekt "Biblia Slavica"
    • Próbki polskich przekładów biblijnych
  • Przekłady angielskie
  • New American Bible
  • Nowa Biblia Jerozolimska
  • Revised Standard Version
  • New American Standard
  • New International Version
  • International Standard Version
• Plany czytania Biblii
  • Dlaczego "plan czytania"?
  • Biblia w jeden rok
  • Biblia w dwa lata
  • Biblia w trzy lata
  • Nowy Testament w rok
  • Wakacje z Jezusem
  • Plan Dona Finto
• Subskrypcje czytań biblijnych
  • Czytania mailem
  • Czytania sms-em
• Kursy i studia biblijne
  • Czym się zajmuje biblistyka
  • Kursy biblijne
  • Studia biblijne w Polsce
  • Nauka języków biblijnych - grecki, hebrajski
• Komputerowe programy biblijne
  • Jaki powinien być dobry program biblijny
  • Krótkie opisy programów



• Mapa strony
  • Co nowego na Stronie
  • Mapa strony
  • Linkownia
  • Polecamy te strony
  • Jak możesz uzupełnić informacje na stronie
  • Kontakt z Redakcją
  • Informacja o prawach autorskich
• Co nowego?

Religie greckie i rzymskie okresu NT

Grecka i rzymska myśl religijna okresu Nowego Testamentu była pełna różnorodnych koncepcji światopoglądowych.Trzema głównymi kierunkami religijnymi w okresie powstawania Nowego Testamentu były: gnoza, religie misteryjne i kult cesarza.

Gnostycyzm

Gnostycyzm przedstawiał zbawienie jako uwolnienie tego, co dobre, duchowego - od tego, co cielesne i złe. Liczne sekty mieszczące się w ramach gnostycyzmu podzielały wierzenie w to, że "materia" jest zła, a "duch" dobry. Z tego założenia wynikały konsekwentnie przekonania o niemożności stworzenia świata z materii - oraz, już po powstaniu chrześcijaństwa, o niemożności inkarnacji Bożego Syna - który nie tylko przyszedł w ciele, ale też umożliwił zbawienie ciała. Poglądy gnostyckie przenikały niekiedy do wspólnot chrześcijańskich, powodując m.in. jedne z pierwszych rozłamów.

Religie misteryjne

Religie misteryjne (misteria eleuzyjskie, np. kult Demeter; kult Dionizosa; misteria Ozyrysa i inne) zapewniały element mistycyzmu i spontanicznego przeżycia. Łączyła je pewna tajemniczość i obecność rytuałów inicjacyjnych. Jednak chrześcijaństwo w znacznie większym stopniu niż religie misteryjne zaspokajało potrzebę mistycyzmu i ekspresji przeżyć (zwłaszcza chrześcijaństwo w dynamicznym, charyzmatycznym wydaniu;).

Kult cesarza

Kult cesarza, określanego jako "pan" i "bóg", został usankcjonowany prawnie dopiero za czasów Domicjana, ale istniał dużo wcześniej. Jego wyrazem było np. wybudowanie świątyni Augusta w Sebaste (Samarii). Chrześcijaństwo weszło z tym kultem w oczywisty konflikt.

Interesujące może być dostrzeżenie obecności we współczesnym świecie gnostycyzmu i treści "misteryjnych" (ruchy new age, sekty - ale też współczesna sztuka) oraz wciąż odradzającego się "kultu cesarza" w różnych formach w państwach totalitarnych...

Zobacz też:

Czym jest chrześciajński gnostycyzm (na stronie Got Questions);

Mysterion znaczy tajemnica - misteria w Eleusis - tekst Dominiki Grzesik na portalu histmag.org

Czym jest gnostycyzm świetnie tłumaczy również dr Włodziemierz Tasak (wykładowca Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej) w dwudziestominutowym - niełatwym! - wykładzie, umieszczonym na stronach Bibliowersytetu: Gnostycyzm - Historia Kościoła.

Polecamy też dwa artykuły ze strony kosciol.pl:
Chrześcijaństwo gnostyczne -  apologetyczny artykuł w portalu kosciol.pl, wpisujący się w prowadzoną tam niedawno (po wydaniu "Kodu Leonarda da Vinci") dyskusję (polecamy! - tzn. artykuł;)

Gnoza i gnostycy - artykuł na portalu kosciol.pl, fragment publikacji Alfreda Palli polemizującej z tezami Dana Browna zawartymi w książce "Kod da Vinci"