Współczesna Biblia hebrajska

Czytelnia

Pismo Świete pierwszych chrześcijan było Pismem przejętym od Żydów. Nasz współczesny Stary Testament jest polskim przekładem Pisma Świętego, jakim posługiwała się większość chrześcijan w początkach historii Kościoła (zanim spisano Nowy Testament). Jednak współczesna Biblia hebrajska nieco się różni od naszego Starego Testamentu. Te różnice są wynikiem przede wszystkim decyzji synodu rabinistycznych uczonych, podjętej w Jamni (Yavne) w 90 roku po Chrystusie. Decyzje te definiowały hebrajski kanon jako tożsamy ze ścisłym kanonem faryzejskim, wykluczając używanie Septuaginty przez judaizm. Oznaczało to m.in. brak akceptacji dla ksiąg, które nie były w tamtym czasie znane w języku hebrajskim, a które były czytane przez chrześcijański Kościół (były obecne w greckim przekładzie hebrajskich Pism - Septuagincie).

Biblia hebrajska obejmuje trzy grupy Ksiąg, znane jako:

Prawo - hebr. Torah; Pięcioksiąg Mojżesza

Prorocy - hebr. Newiim; są tutaj: Izajasz, Jeremiasz, Ezechiel oraz traktowani jako jedna księga Prorocy Mniejsi - 12 proroków od Ozeasza do Malachiasza. Interesujące, że część judaistycznego zbioru ksiąg Prorockich tworzą również nasze księgi "historyczne" - są nimi księgi: Jozuego, Sędziów, Samuela oraz Królewska - obie ostatnie w naszych Bibliach są podzielone na dwie części; tak więc w zbiorze Proroków ma judaizm w sumie 8 ksiąg (jeśli czujesz pewne "zagubienie" - rzuć okiem na ilustrację graficzną).

Pisma - hebr. Ketuwim; tutaj - 11 ksiąg, w tym 3 Księgi Poetyckie: Ps, Prz, Job, 5 Zwojów (hebr. Megilot; odczytywano je podczas niektórych świąt): Pnp, Rut, Treny, Kzn, Est oraz Dn, Ezd + Neh, 1 i 2 Krn).

Daje to razem w Biblii Hebrajskiej 24 księgi.

Współczesna Biblia hebrajska różni się od naszego Starego Testamentu (1) innym uporządkowaniem i podziałem ksiąg oraz (2) brakiem ksiąg deuterokanonicznych (tych, które w okresie "oficjalnej" akceptacji judaistycznego kanonu nie były znane w wersji hebrajskojęzycznej). Poszczególne księgi mogą być inaczej nazywane (np. hebrajska Księga Samuela jest w Septuagincie podzielona na 1 i 2 Księgę Królewską, a hebrajska Księga Królewska - na 3 i 4 Księgę Królewską).

Układ ksiąg chrześcijańskiego Starego Testamentu jest oparty na Septuagincie, w której dokonano ok. II w. przed Chrystusem tematycznej reklasyfikacji ksiąg, czego odzwierciedleniem jest dzisiejsze mówienie o księgach historycznych, dydaktycznych (czasami nazywanych poetyckimi) i profetycznych (prorockich). Septuaginta zawiera także 7 ksiąg nieobecnych we współczesnej Biblii hebrajskiej - są to księgi definitywnie uznane za niekanoniczne dla judaizmu w 90 roku po Chrystusie przez uczonych rabinistycznych, zebranych w Jamni (Yavne). Więcej na stronie Księgi deuterokanoniczne.

Kościoły protestanckie uznają kanon hebrajski (oczywiście - w zakresie Starego Testamentu:). W protestanckich wydaniach Biblii nie ma ksiąg deuterokanonicznych, nieuznanych za natchnione i kanoniczne przez rabinistycznych uczonych, których pogląd na kanon przyjął protestantyzm. Dlatego księgi Starego Testamentu obecne w Septuagincie, ale nieobecne w kanonie hebrajskim, zaakceptowanym pod koniec I wieku, protestanci nazywają Apokryfami. Podobnie pojęcia "apokryfy" używa większość biblistów anglosaskich. Żeby nie było zbyt prosto, apokryfy w naszym, polskim rozumieniu - jako księgi, których prawdziwi autorzy, próbując nadać swoim dziełom pozory autorstwa uznanych osób, pozostali ukryci (stąd nazwa: gr. 'apokryfa' znaczy 'ukryte' ) - określane są jako pseudoepigrafa (co wyraża dobrze chęć piszących je autorów, by "podpiąć" swoje dzieło pod którąś ze znanych postaci; np. apokryficzna Ewangelia św. Tomasza jest pseudoepigrafem).

Jednak ci, którzy otwierają protestanckie wydania Biblii z nadzieją, że oglądając Stary Testament patrzą dokładnie na to samo, co Starsi Bracia w wierze, nieco się rozczarują - i nie chodzi nam o kierunek czytania liter... Otóż układ starotestamentowych ksiąg we wszystkich chrześcijańskich Bibliach jest odmienny niż w Biblii hebrajskiej - odzwierciedla on układ ksiąg w Septuagincie. Ta różnica w kolejności ksiąg dotyczy także wydań protestanckich.

Wspomnimy tu jeszcze, że tzw. "wydania ekumeniczne" Biblii stosują kompromisowe rozwiązanie, umieszczając księgi deuterokanoniczne na końcu Starego Testamentu.

Obecnie w Polsce rozpoczęto wydawanie judaistycznego przekładu Pięcioksięgu Mojżesza (tłumaczenie z języka hebrajskiego na polski) - zdanie o tym na stronie Polskie przekłady Biblii.

Na stronie Biblia hebrajska a chrześcijański Stary Testament: porównanie umieściliśmy przekład tablicy zestawiającej księgi kanonu chrześcijańskiego Starego Testamentu i księgi hebrajskiej Biblii.

Biblia - prywatna strona o Piśmie Świętym. 2003-2024